Berlijn, verrast door de tarieven, opent zijn blik voor Macron: "Klaar voor de bazooka."

ROME – Aanvankelijk heerst er ontzetting. Maar die duurt niet lang. Wanneer handelscommissaris Maroš Šefčović het woord neemt, spreekt hij harde waarheden uit over de tarieven. En de ambassadeurs van de Zevenentwintig worden onmiddellijk met de realiteit geconfronteerd. Duidelijk, politiek alarmerend, potentieel verwoestend op economisch vlak: "We onderhandelen met de afgevaardigden van het Witte Huis," zegt hij, "en ze tonen een sprankje hoop, een paar openingen. Maar uiteindelijk keren ze terug naar Trump en valt alles uit elkaar . We weten niet meer wat we moeten doen; de situatie is niet goed." Het is de opening. De bres waarin de kanselarijen die een harde lijn tegen de tycoon voorstaan, zich wurmen.

Het volgende verhaal wordt door verschillende hooggeplaatste bronnen gerapporteerd. De Franse ambassadeur neemt onmiddellijk het woord en presenteert zijn eerste idee: "Zonder een overeenkomst met de VS , of op zijn minst een aanzienlijke verlaging van hun tarieven, moeten de tegenmaatregelen onmiddellijk beginnen, vanaf 2 augustus." Dit betekent dat er niet eens gewacht hoeft te worden tot 6 augustus, zoals was voorgesteld in een poging Trump niet te irriteren, waardoor de deur naar onderhandelingen op een kier bleef staan. Griekenland en Portugal stemmen zonder aarzeling in met dit scenario. Maar bovenal is niemand openlijk tegen.

Het is op dat moment een crescendo. Het teken dat een muur aan het afbrokkelen is. De hoofdsteden die wekenlang koste wat kost op dialoog hebben aangedrongen, veranderen van koers, of corrigeren in ieder geval hun koers. En Rome verandert ook van koers, met discretie en voorzichtigheid. Italië blijft voorzichtig, maar vermijdt voor het eerst koste wat kost de factie van de "onderhandelaars" te leiden. Een paar minuten later wordt het debat nog interessanter, omdat een tweede optie op tafel komt: "We moeten het opstellen van tegenmaatregelen versnellen, zodat we ze al volgende week in de onderhandelingen met Washington kunnen betrekken."

Met andere woorden: het voorstel is om het "wapen" dat nodig is om te reageren op tafel te leggen. Om het naar Trump te zwaaien en hem uit te dagen. Tot nu toe is het taboe. Parijs is opnieuw degene die het woord neemt, maar met een belangrijke wending: Duitsland doet mee . Sterker nog, het land zegt voorstander te zijn en de door Macron gedicteerde lijn te steunen. Het rijkste en meest bevolkte land van het continent doet dat ook, maar bovenal is het het meest kwetsbaar voor mogelijke represailles van de Amerikaanse president. Het is een keerpunt. Griekenland, Portugal en Luxemburg zijn ook voorstander. Maar bovenal: niemand is fel tegen.

Daarom werd besloten een nieuwe vergadering van het Coreper te beleggen voor aanstaande dinsdag 22 juli. Tijdens die vergadering zullen alle mogelijke tegenmaatregelen in detail worden besproken. Om deze te "aanscherpen", stemden de aanwezigen in. Het gaat hierbij in de eerste plaats om de twee tegentariefpakketten van € 22 miljard en € 72 miljard . Zonder, althans op papier, de extreme optie uit te sluiten: het gebruik van dwang, het ultieme wapen tegen Trump.

Dit is niet alleen een principekwestie. De Franse afgevaardigde steekt zijn hand op: laten we op alles voorbereid zijn. En nogmaals: laat het desnoods beginnen "vanaf 2 augustus". Er valt een diepe stilte in de zaal . Hij is tegen niemand, behalve tegen twee landen: Hongarije en Ierland. Hij spreekt zich niet uit tegen Italië. En bovenal is Berlijn niet tegen; integendeel: het gevoel is dat het land klaar is om de sprong te wagen.

Toch kent iedereen de risico's waarmee Europa te maken heeft. De handelscommissaris heeft ze geschetst: zelfs de suggestie van een onmiddellijke reactie zou ertoe kunnen leiden dat Trump dicht bij de 30%-tariefdrempel blijft, waar hij in zijn brief aan Europeanen al mee dreigde. Als Brussel vanaf 2 augustus daadwerkelijk tegenmaatregelen zou nemen, zou het te maken krijgen met een onvermijdelijke en reeds dreigende handelsaanval door de tycoon, met een verdere verhoging van 30%.

Een nachtmerrie die Giorgia Meloni graag wil vermijden. Officieel blijft de premier koppig aandringen op meer bemiddeling. Het probleem is Trumps onbetrouwbaarheid. De nieuwe Duitse houding weegt echter zwaar, waardoor Rome zich niet met Hongarije in zelfisolatie begeeft, terwijl de continentale mogendheden zich verenigen tegen het Witte Huis. De andere belangrijke factor betreft de positie van Ursula von der Leyen (met wie de premier de afgelopen uren ook contact heeft gehad, net als Macron en Merz). De Commissievoorzitter lijkt haar standpunt te willen verharden om te voorkomen dat ze overweldigd wordt door een mogelijke mislukking. Dagenlang heeft Brussel de bemiddeling met Washington zelfs voornamelijk geleid: een slechte uitkomst zou aan hen worden toegeschreven, wat de bemiddeling verder zou verzwakken.